Er zijn van die plaatsen op de wereld waar je de geschiedenis bijna kunt vóelen. Alsof het verhaal over wat hier ooit gebeurde opgeslagen ligt in de stenen van het pad waarop je loopt, opgezogen is door de wortels van de bomen die hier groeien. Ik weet nog dat ik voor het eerst in Rome was, en daar het Forum Romanum op liep. In eerste instantie zag ik niet zo veel. Hopen oude stenen, die er een beetje lukraak leken te zijn neergeploft. Maar toen pakte ik de kaart uit de reisgids erbij, en ontdekte de oude patronen; welk gebouw stond ooit waar, en wat is daar eigenlijk nog van over. En toen stond ik daar, op een eeuwenoude straathoek, te staren naar een paar versleten tegels.
Dáár.
Op díe plek.
Dáár was Julius Caesar vermoord…
Ik werd er gewoon een beetje stil van. Net zoals ik stil werd toen ik me de voetstappen van Plato op de Akropolis in Athene voor kon stellen, en vanaf Masada uitkijkend over de Dode Zee ik de wanhoop van de belegerde mensen in dat fort bijna kon voelen. Toen ik me de mensen voorstelde die de enorme stenen van Stonehenge overeind gezet hebben kreeg ik bijna plaatsvervangend spierpijn.
Nu heb ik een hele levendige fantasie. Dat moet ook haast wel als je een vak als het mijne kiest. Maar toch… ik ben er van overtuigd dat een plek echt tot leven komt als je er een verhaal bij hebt. En dat hoeft niet eens echt te zijn. Ik zie nog een stel kinderen dolenthousiast de binnenplaats van kasteel Doornenburg opstuiven - op dat moment werd de TV-serie Floris toevallig herhaald, en die is daar opgenomen. Ze vroegen de gids het hemd van het lijf: waar had Floris nu écht gewoond, waar was zijn slaapkamer, waar … Dat deze Floris helemaal nooit bestaan had, dat was even niet van belang. Want het verhaal was voor hen echt.
Op precies dezelfde manier lopen hordes toeristen elk jaar door Verona, op zoek naar het balkon op de foto hierboven: het balkon van Julia. Ze zoeken naar de kerk waar ze met Romeo trouwde, naar haar graf zelf. Op Kreta speuren mensen in de ruïnes van het paleis van Knossos ijverig naar een doolhof. Dat monster, goed, dat is wat ver gezocht, maar dat labyrint zal er toch wel wezen? Nee dus. Het is gewoon een mooi verhaal, dat ook voor mij die plek een heel bijzondere landing geeft.
Verhalen, echt gebeurd of goed verzonnen, brengen een plek tot leven. En dat is precies wat wij van Monument & Verhaal willen doen. Op zoek naar de verhalen van bijzondere locaties dicht bij huis. Plekken waar je misschien zomaar aan voorbij loopt. Maar waar zó veel grote en kleine verhalen over te vertellen zijn. We beginnen bij ‘echt gebeurd’. Maar als een verteller eenmaal op dreef is, dan volgt er vast nog wel iets dat echt gebeurd zou kúnnen zijn - maar misschien is het ook wel goed verzonnen...
Ga je mee, op reis in de geschiedenis én in je eigen fantasie?
Janneke
Reactie plaatsen
Reacties